به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از اصفهان، آیت الله سید ابوالحسن مهدوی بحث نقش عقلانیت در پذیرش دین و عطا و امساک بجا و بی جا در ایام فاطمیه در منزل نواب، اظهار داشت: اهمیت این مسئله زمانی بیشتر می‌شود که در نظر بگیریم عقلای جهان، حتی بدون توسل به دین، قادر به تشخیص حسنات و بهره‌گیری از تعاملات مثبت اجتماعی هستند.

وی خاطرنشان کرد: موضوعاتی چون کمک به نیازمندان و انفاق بجا، از زاویه دید عقلانی نیز قابل بررسی است، انفاق بجا زمانی است که مثلاً به فرد فقیری که واقعاً نیازمند است، کمک می‌شود، بالعکس، امساک بجا زمانی رخ می‌دهد که فردی به دروغ تظاهر به نیاز دارد و کمک کردن به او، نه تنها فایده‌ای ندارد، بلکه می‌تواند به رواج فرهنگ ناپسند گدایی منجر شود.

آیت الله مهدوی گفت: در جامعه‌ای با بیش از میلیاردها نفر که شاید بسیاری از آنان بدون چارچوب‌های دینی زندگی می‌کنند، عقل می‌تواند راهنمایی ارزشمند در انجام رفتارهای اجتماعی صحیح و انسانی باشد و بخشش و خودداری از بخشش بی‌مورد، بستری برای دستیابی به عزت عقلانی است که مورد تأیید همه انسان‌ها، فارغ از باورهای دینی‌شان، قرار می‌گیرد.

وی ابراز کرد: جدیدترین تحلیل‌ها نشان می‌دهند که مفهوم انفاق و امساک، در جوامع امروزی می‌تواند بر اساس عقلانیت مورد بررسی قرار گیرد و رفتارهای صحیح از نادرست در این زمینه تمیز داده شوند که بر پایه اصول عقلانی، گاهی انفاق و امساک می‌توانند تحت شرایط خاص خود نه‌تنها صحیح بلکه ضروری باشند.

امام جمعه موقت اصفهان، به توضیح چهار مفهوم عطا بجا و امساک بجا و عطا بی جا و امساک بی‌جا پرداخت و گفت: انفاق بجا زمانی است که فرد نیازمندی به کمک مالی نیاز دارد و این حمایت می‌تواند در بهبود وضعیت او تاثیرگذار باشد، اما از سوی دیگر، انفاق بی‌جا مانند کمک به فردی که به دروغ تظاهر به نیاز می‌کند، می‌تواند به ترویج گدایی و کاهش عزت‌نفس او منجر شود که در چنین شرایطی، بهتر است به جای کمک مالی، این افراد را به سمت خویشتن‌داری و خوداتکایی هدایت کنیم.

آیت الله مهدوی تصریح کرد: این مباحث نشان‌دهنده این هستند که عقلانیت می‌تواند راهنمایی ارزشمند در این مسیر باشد و اخلاقیات و رفتارهای اجتماعی صحیح، حتی بدون توسل به دین، می‌توانند بر اساس درک و فهم عقلانی درک و اجرا شوند.

وی در ادامه، به اهمیت تجلی در سخاوت و عدم تأخیر در کمک‌رسانی پرداخت و افزود: منع و عطاء به فرد پیش از درخواست و پس از نیازمندی، نشان دهنده عقل سلیم است و کمک‌بخشی در زمان نیاز و به‌جا، به مراتب موثرتر و عقلانی‌تر است.

امام جمعه موقت اصفهان خاطرنشان کرد: انفاق و کمک به دیگران در زمان حیات، به‌مراتب ارزشمندتر از باقی گذاشتن ثروت برای وارثانی است که ممکن است حتی قدردان نباشند.

وی بر اهمیت و لزوم تقدیر و سپاسگزاری از خدمات و کمک‌های ارائه ‌شده به افراد از سوی دیگران تاکید کرد و گفت: نادیده‌گرفتن تلاش‌های دیگران می‌تواند به ایجاد دلخوری و منت گذاشتن منجر شود که از نظر اخلاقی پسندیده نیست.

آیت الله مهدوی گفت: تعویق انداختن کمک به کسانی که در شرایط بحرانی قرار دارند مانند بعضی خیریه‌ها پسندیده نیست و ما باید یا اصلا عطا نکنیم یا در وقت نیاز فرد عطا کنیم و عطا کردن می‌تواند انفاق ایثار یا یخاوت باشد که اینها با هم متفاوت‌اند.

وی یادآور شد: امام علی(ع) فرمودند "اول منع کردن بعد عطا کردن زیباتر است، از اول عطا کردن و بعد منع کردن" زیرا در حالت دوم ضرر بیشتری دارد که وقتی عطا می‌کنید انتظار در فرد ایجاد می‌شود.

امام جمعه موقت اصفهان به مشکلات ناشی از عدم قدردانی و شکرگزاری از کمک‌های سایرین پرداخت یادآور شد: نادیده‌گرفتن زحمات و کمک‌های دیگران می‌تواند به تمایل آنان به منت گذاشتن منجر شود، امری که در فرهنگ‌های مختلف پسندیده نیست و از دیدگاه اخلاقی نیز مورد نکوهش قرار می‌گیرد.

آیت الله مهدوی ادامه داد: کسی که می‌خواهد بزرگی و جایگاه خوبی را در جامعه در بین دوستان محله اقوام، داشته باشه باید بخشندگی داشته باشد.

وی تصریح کرد: استمرار در احسان حتی در صورت عدم قدردانی داشته باشید و انگیزه خود را از کمک به دیگران از دست ندهید و هدفتان را کسب رضایت پروردگار قرار دهید و باور داشته باشید که پاداش واقعی را در نهایت از سوی خداوند دریافت خواهید کرد و از سوی کسانی قدردانی می‌شوید که از آن عمل تو هیچ سودی نبرده‌اند.

امام جمعه موقت اصفهان به بیان تفسیر سوره کوثر پرداخت و به شکرگزاری بلافاصله بعد از نعمت اشاره کرد و ادامه داد: برای شکرگزاری نعمت سجده کنیم یا اگر نتوانستیم دست را روی پیشانی قرار دهیم و تواضع کنیم در مقابل پروردگار که بهترین شکر سجده است یا اگر نتوانستیم یک الحمدالله بگوییم.

انتهای پیام. /